پشت درهای بسته مذاکرات چه می گذرد؟

ایران در لوزان با اجرای پروتکل الحاقی موافقت کرده است

پشت درهای بسته مذاکرات چه می گذرد؟/ آمانو: توافق نهایی دسترسی بازرسان ما را به تاسیسات نظامی ایران فراهم می کند/ ایران در لوزان با اجرای پروتکل الحاقی موافقت کرده است

هر چند به نظر می رسد یکی از بندهای توافق نهایی که میان تیم ایرانی و ۱+۵ مورد توافق قرار گرفته، مشروعیت بخشی به آژانس و باز گذاشتن دست بازرسان این نهاد به منظور دسترسی به تاسیسات نظامی است با این حال رهبر معظم انقلاب ، نمایندگان مجلس و مقامات نظامی به شدت با این موضوع مخالف هستند.

همزمان با دومین دور مذاکرات نگارش متن توافق جامع، مدیر کل آژانس انرژی اتمی گفته است ایران باید دسترسی آژانس به تأسیسات نظامی خود را قبول کند.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فتن، «یوکیا آمانو» مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در  مصاحبه با خبرگزاری آسوشیتدپرس  در روز سه‌شنبه انجام داده می‌گوید ایران باید دسترسی این نهاد دیده‌بان هسته‌ای به تأسیسات نظامی‌اش را بپذیرد. ویتاکید کرده است توافق هسته‌ای به کارشناسان آژانس، حق دسترسی به سایت‌های نظامی ایران را می‌دهد.

آمانو همچنین با تاکید بر اینکه در لوزان توافق بر روی برخی موضوعات صورت گرفته، اظهار داشت: ایران در این سند تفاهم به طور مشخص با اجرای قراردادی از آژانس موسوم به «پروتکل الحاقی» موافقت کرده است.

پروتکل الحاقی امکان بازرسی‌های وسیع و سرزده از تمامی مناطق مورد نظر اعم از تاسیسات اعلام‌شده و نشده را برای بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی فراهم می‌کند.

مدیر کل آژانس در ادامه این مصاحبه گفت: «در بسیاری از کشورهای دیگر ما گاه به گاه، هنگامی که دلایل کافی داریم، درخواست دسترسی به سایت‌های نظامی را مطرح می‌کنیم. چرا برای ایران اینطور نباشد؟ اگر ما برای دسترسی، دلیل داشته باشیم این کار را انجام می‌دهیم و ایران اصولاً باید آن را بپذیرد.»

وی در ادامه گفت آژانس در هر زمان که متوجه «تناقض یا موردی غیرعادی» درباره فعالیت‌ها و مواد اعلام‌شده ایران شود می‌تواند درخواست دسترسی، توضیح یا «بازرسی فوری» را مطرح کند.

ابعاد احتمالی نظامی یا PMD مجموعه ای از ادعاها علیه برنامه هسته ای ایران است که نخستین بار به صورت نظام مند در ضمیمه گزارش نوامبر ۲۰۱۱ مطرح شد.

آژانس ادعا می کند این اطلاعات روی هم رفته معتبر است و یک جنبه نظامی را در برنامه هسته ای ایران نشان می دهد اما ایران تاکید دارد که این ادعاها توسط سرویس های جاسوسی کشورهای غربی جعل و میان چند کشور توزیع وتوسط آنها به آژانس ارائه شده است.

تاکید آمانو بر دسترسی بازرسان آژانس بر روی تاسیسات نظامی کشور در حالی است که در فکت شیت کاخ سفید تاکید شده است که ایران در توافق لوزان نگرانی های آژانس را درباره ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته ای یا همان PMD را پذیرفته : «ایران اقدام به اجرای مجموعه‌ای مورد توافق از اقدامات برای پرداختن به نگرانی‌های آژانس بین‌الملل انرژی اتمی درباره جنبه‌های نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای خود خواهد کرد.‎»

پذیرفتن نگرانی های آژانس درباره PMD به آن معناست که اعضای تیم مذاکره کننده با مشروعیت دادن به ادعای بدون سند آژانس، مقدمات را برای بازدید از تاسیسات نظامی ایران فراهم کردند.

اما نکته قابل تاملی آنکه وندی شرمن، معاون وزیر امور خارجه آمریکا ۲۰ فروردین ۱۳۹۲ پیوند زدن تواق نهایی به حل موضوع PMD گفت:  «رسیدگی به ابعاد نظامی احتمالی این برنامه (PMD) وظیفه اصلی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است و آژانس به وظایف خودش در این زمینه عمل می‌کند. ما می‌خواهیم از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و تلاش‌هایش در این زمینه حمایت کنیم. ما ایران را تشویق می‌کنیم هرکاری که می‌تواند انجام بدهد تا پیشرفت چشمگیری در کارهایی انجام شود که درباره آن با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری می‌کند. همان طور که گفتم، اگر به این مسائل رسیدگی نشود، ما قادر نخواهیم بود به توافق نهایی برسیم.»

 

هر چند به نظر می رسد یکی از بندهای توافق نهایی که میان تیم ایرانی و ۱+۵ مورد توافق قرار گرفته، مشروعیت بخشی به آژانس و باز گذاشتن دست بازرسان این نهاد به منظور دسترسی به تاسیسات نظامی است با این حال رهبر معظم انقلاب ، نمایندگان مجلس و مقامات نظامی به شدت با این موضوع مخالف هستند.

مقام معظم رهبری در دیدار مداحان در تاریخ ۲۰ فروردین سال جاری نظارت های معمول را یکی از خطوط قرمز نظام برشمردند: «هیچ شیوه‌ی نظارتی غیر متعارف که جمهوری اسلامی را به یک کشور اختصاصی از لحاظ نظارت تبدیل میکند، به‌هیچ‌وجه مورد قبول نیست. همین نظارتهای متعارفی که در همه‌ی دنیا معمول است، اینجا هم همان نظارتها [باشد]، و نه بیشتر.»

سردار سلامی جانشین فرمانده کل سپاه نیز ۲۹ فروردین سال جاری در برنامه نگاه یک درباره واکنش نیروهای نظامی به درخواست بازدید از تاسیسات نظامی گفت:

نه تنها اجازه بازدید خارجی ها از مراکز نظامی ایران را نخواهیم داد، بلکه اجازه تفکر پیرامون این موضوع را هم نمی‌دهیم. حتی در رویاهایشان این اجازه را نخواهند داشت که از عادی ترین مکان نظامی ما بازدید کنند.

وی با بیان اینکه هرکس از این حرفها (بازدید از مراکز نظامی ایران) بزند، جواب آن را با «سرب داغ» خواهیم داد، افزود: حریم پایگاههای نظامی باید حفظ شود. اینکه یک بازرس خارجی به پادگان نظامی سر بزند، به معنی اشغال سرزمین است چون همه اسرار و رازهای دفاع ما در اینجاست. این به معنی تحقیر ملی است. حتی گفتگو در این موضوع.

منبع:رجا